Web sitelerinin organik, CPC (Google ve diğer arama motoru reklamları), direkt trafik, referral gibi birçok farklı trafik kaynağı bulunmaktadır. Bu kaynaklar bize, kullanıcıların web sitemize hangi şekilde ile ulaştığını anlatmaktadır.
Bunların arasında organik trafik ise, SEO yani arama motoru optimizasyonu çalışmasıyla daha iyi sonuçlar elde edebileceğiniz, arama motoru organik sonuçlarında, web sitenizle ilgili bir anahtar kelimeyi tıklayarak gelen kullanıcıları işaret eder. Ancak bazı durumlarda organik trafiğinizde düşüşler meydana gelebilir. Bu düşüşlerin ise iç etken ve dış etkenler olmak üzere birçok farklı sebebi olabilir.
Organik trafiğim neden düşüyor sorusunun en net cevabı, web sitenizin ve sayfalarınızın organik arama sonuçlarında sıralama kaybediyor olmasıdır. Bu sıralama kayıpları, web sitenizde yaşanan teknik bir sorundan veya gerçekleşen bir Google güncellemesine web sitenizin uyum sağlamıyor olmasından kaynaklanabilir.
Bununla birlikte, rakiplerinizin yapmış olduğu yoğun SEO çalışmaları ile organik performansını iyileştirmesi de bu durumun kaynağı olabilir. Her iki durum da web siteniz için SEO hizmeti almanızı ve sayfalarınızı SEO uyumlu hale getirmenizi gerektiren durumlardır.
Bu durumların haricinde, hizmet verdiğiniz sektöre bağlı sezonsallık durumları, aranma hacimlerinde yaşanan düşüşler, pandemi gibi ekstrem durumlar da web sitenizin organik trafiğini dönemsel olarak da olsa olumsuz yönde etkileyebilecek dış etkenler arasında yer almaktadır.
Google algoritma güncellemelerine uyum sağlanmaması, yukarıda da bahsedildiği gibi, organik trafiğinizin azalmasına sebep olabilmektedir. Bununla birlikte, Google’ın şart sunduğu koşullara uyum sağlamamak, “black hat SEO” olarak adlandırılan ve Google’ın kesinlikle taviz göstermediği birtakım çalışmalarla web sitenizin görünürlüğünü arttırmaya çalışmak ve bunun neticesinde Google tarafından manuel işlemlere maruz kalmak da web sitenizin trafiklerinin ciddi anlamda azalmasına sebep verecektir.
Özellikle manuel işlemler ve cezalar, web sitenizin Google index’inden tamamen çıkarılmasına bile sebep olabilir. Böyle durumda, bu cezaların silinmesi ve web sitesinin yeniden sıralamaya girmesi çok daha uzun süreler almaktadır. Bu durum da organik trafik düşüşünün yapısallaşması anlamına gelir.
Peki web sitenizin organik trafiğinde yaşanan azalmanın sebebini nasıl anlayabilirsiniz? Organik trafik düşüşü neticesinde, hangi çalışmaları yapmalısınız? Yazının devam eden bölümlerinde, Google’ın sunduğu bazı grafik türleri üzerinden, web sitenizdeki organik trafik düşüşünü yorumlamanıza yardımcı olarak, olası çözüm yolları hakkında fikir vermeye çalışacağız.
Aranma Hacmi Azalması – Sezonsallık
Aranma hacimlerinde yaşanan düşüşler, web sitelerinin elde ettiği organik trafiğin azalması üzerinde etkili sebeplerin başında gelmektedir. Aranma hacminin azalmasının sebebi sezonsallık, yani sattığınız bir ürüne veya hizmete olan ilginin azaldığı dönemlerdir.
Örnek olarak palto, kaban, kaz tüyü mont gibi ürünler satan bir e-ticaret sitesinin, yaz ayları döneminde trafik kaybı yaşaması normal bir durumdur. Güneş kremi, güneş gözlüğü, mayo gibi ürünler satan bir e-ticaret sitesinin ise kış mevsiminde trafik kaybı yaşaması muhtemeldir. Aranma hacmi değişikliklerine ve sezonsallığa bağlı olarak yaşanan düşüşler genellikle inişli, çıkışlı dalgalı bir grafiğe sahip olurlar.
Google Analytics hesabınızda organik trafiğinizi incelerken, buna benzer bir grafik görürseniz, ilk iş olarak geçmiş yıllarla kıyaslama yapmalısınız ve önceki yıllarda da benzer grafiklere sahip olup olmadığınızı teyit etmelisiniz. Aranma hacimlerinin artış ve düşüş durumlarını ise Google Trends aracılığıyla veya Google Keywordplanner, Keywordtool.io gibi araçlarda bir kelimenin belli bir dönem içindeki aranma hacim grafiklerine bakarak görüntüleyebilirsiniz.
Ancak yukarıdaki örneklerde yer alan sezonsallık ve hacim düşüşleri öngörülebilir bir durumdur. Bu sebeple, web siteleri zaten bu sezonsallığı hesaba katarak stratejilerini belirlemektedir. Fakat pandemi gibi ekstrem durumlar, ekonomik dalgalanmalar, toplumsal gelişmeler, gündemi meşgul eden başka olaylar da kullanıcı davranışlarını dönemsel olarak etkileyebilir ve aranma hacimlerini değiştirebilir.
Örnek olarak, döviz kurlarının her geçen gün yükseldiği, ekonomik belirsizliğin arttığı bir ortamda insanlar lüks tüketim alışkanlıklarını erteleyerek, bu alanda hizmet veren web sitelerinin organik trafiğinin düşmesine sebep olabilir.
Bu sebeple, organik trafiğinizde düşüş yaşamaya başladıktan sonra, dış etkenleri iyi değerlendirip, bu etkenlerin aranma hacimleri ve sektörünüzün genelindeki etkilerini iyi ölçümlemeniz gerekir. Bunun da en basit yolu, öncelikli olarak hedef anahtar kelimelerinizin genel aranma hacimlerini araçlar vasıtasıyla kontrol etmek, Google Search Console üzerinden en çok trafik aldığınız kelimelerin sıralama değişimlerine bakmak ve mümkünse bu sıralama değişimlerini rakiplerinizle karşılaştırmaktır.
Pozisyon kaybı yaşamadığınız ve genel aranma hacimlerin azaldığı bir senaryoda, yalnızca sizin değil tüm rakiplerinizin trafik kaybettiğini ve bu durumun geçici bir durum olduğunu unutmamalısınız.
Raporlama – Ölçümleme Hatası
Raporlama veya ölçümleme hatası da web sitenizin organik trafiğinin düştüğüne ilişkin çıkarımlar yapmanıza neden olabilecek bir diğer sebeptir. Aslında web sitenizin trafiğinde herhangi bir değişim olmamasına rağmen, web sitenizle entegre çalışan ölçümleme aracının kodlarında yaşanan bir problem neticesinde, web sitesi organik trafiğiniz anlık olarak düşük gösterilebilir. Tabi ki bu durum da aslında kolayca anlaşılabilecek bir grafik çizgisine sahiptir. Yani web sitenize gelen normal trafik, bir anda sert bir şekilde düştüyse, normal trafiğinizin yarısından daha az bir seviyeye düştüyse, bu durumda olası sebeplerin başında ölçümleme aracınızda yaşanan bir problem gelmektedir.
Bu durumda, Google Tag Assistant gibi eklentilerle, web sitenize entegre ettiğiniz Google Analytics ve Tag Manager kodlarının doğru çalışıp çalışmadığı test edilmelidir. Bu araçlara ek olarak, web sitenize eklediğiniz Search Console kodları kaldırılmış veya çalışmıyor da olabilir. Öncelikle tüm ölçümleme araçlarının incelemesi yapılmalı ve sorun görünen noktalarda müdahale gerçekleştirilmelidir. Gerekli müdahalelerden sonraki günlerde web sitenizin trafiği kontrol edilmeli ve normale dönmesi beklenmelidir.
Ancak her zaman yukarıdaki durumlar gibi şanslı olmayabilirsiniz. Yani, web sitenizin organik trafiğinde yaşanan düşüş, hiçbir pozisyon kaybı olmaksızın, aranma hacimlerine bağlı olarak dönemsel bir düşüş veya basit bir raporlama hatasından kaynaklanan bir yanlış anlaşılma sebepli olmayabilir. Belki de teknik SEO veya içerik SEO olarak web sitenizin yetersiz olması, web sitenizin Google algoritma güncellemelerine uyum sağlayamaması veya daha da kötüsü Google tarafından ceza işlemi uygulanması gibi sebepler de web sitenizin organik trafiğinin düşmesine neden olabilir. Yazının bundan sonraki bölümünde ise, gerçek SEO problemlerine ilişkin fikir verebilecek grafikler ve muhtemel çözüm yollarından bahsedebiliriz.
Pozisyon Kayıpları
Pozisyon kayıplarına teknik SEO, içerik SEO’su, Google algoritma güncellemelerine uyumsuzluk, rakiplerin yaptığı SEO çalışmaları gibi farklı kaynaklar örnek gösterilebilir. Bu durumda yapılması gereken, sorunun kaynağını bulmak ve ona uygun SEO çözümleri üretmektir.
Teknik SEO Eksikleri – Google Algoritma Değişiklikleri
Teknik SEO eksiklerini, Google algoritma değişiklikleriyle birlikte ele almak daha doğru olacaktır. Zira, web sitenizin teknik SEO çalışmaları genel olarak Google’ın güncellediği algoritmalarına göre değişkenlik göstermektedir. Örnek olarak Core Web Vitals algoritma güncellemesiyle birlikte, site açılış hızlarına ilişkin çalışmalar önem kazanmıştır. Buna uyum sağlayamayan web siteleri ise rakiplerinin gerisinde kalarak performans azalışı yaşamaya başlamıştır.
Bu sebeple Google algoritma güncellemeleri mutlaka takip edilmeli, güncellemeler gerçekleşmeden önce, bu yeniliklere ayak uydurulmalı ve güncellemelere web siteniz hazır bir şekilde sokulmalıdır. Bu noktada, SEO ajansları, markalarını yönlendirme ve yönetme anlamında sorumluluk sahibi olmalılardır.
Sadece algoritma değişiklikleri değil, genel olarak da teknik anlamda kusurlu, teknik SEO altyapısı yetersiz, sayfaları geç açılan veya hiç yanıt vermeyen, site hiyerarşisi ve link inşası düzgün kurgulanmayan, UX’e ilişkin sorunlar taşıyan web siteleri, SEO çalışması yürüten rakiplerinin gerisinde kalarak, organik trafiğini her geçen gün azaltacaktır.
Aslında, organik trafiğinizde yaşanan düşüşün, grafikteki gibi bir anda büyük kırılımlarla değil; uzun süreli ve periyodik olarak kademeli bir biçimde düştüğünü görüyorsanız, web sitenizin teknik SEO anlamında yetersiz olduğu veya Google algoritma değişikliklerine uyum sağlamadığı yorumlarını yapabilirsiniz. Bu iki durum arasındaki farkı ise, Google’ın algoritma değişikliğini anons ettiği tarihleri öğrenip, web sitenizde yaşanan düşüşün bu dönemlerle örtüşüp örtüşmediğini kontrol ederek anlayabilirsiniz.
İçerik SEO’sunun Etkileri
Tıpkı teknik SEO gibi içerik SEO’sunda sahip olunan yetersiz altyapı da web sitenizin sıralama kaybı yaşamasına ve bu sebeple organik trafik düşüşüne neden olabilir. Bir web sitesi teknik olarak ne kadar kusursuz kurgulanırsa kurgulansın, bu teknik altyapı içerikle desteklenmediği sürece tek başına yeterli olmayacaktır.
İçerikler sayesinde web sitenizde ilgili anahtar kelimeleri geçirebilir, bu sayede bu kelimelerin aranma sorgularında tetiklenerek Google sıralamalarında yer alırsınız. Ancak içerik anlamında yetersiz bir altyapıya sahipseniz, web siteniz rakip web sitelerine göre daha az bilgi içeren ve kullanıcıya daha az yardımcı olan bir web sitesi olarak görülecektir ve sıralama kaybı yaşamaya başlayacaktır. Bu sebeple teknik SEO çalışmaları, içerik SEO’suyla birlikte desteklenmeli ve eş zamanlı olarak sürdürülmelidir. Üstelik Google algoritmalarının son yıllarda en çok önem verdiği konuların başında da yine içerik yönetimi ve içerik pazarlaması gelmektedir.
Rakip Analizi
Hem teknik hem içerik SEO çalışmalarınızı gerçekleştirirken, mutlaka rakiplerinizi inceleyerek ve onların web sitelerini analiz ederek hareket etmelisiniz. Rakiplerinize ait web sitelerinin teknik altyapısı ne kadar güçlü, sizden daha iyi hangi özelliklere sahipler bunları belirleyip bu eksikleri gidermeniz gerekmektedir. Bununla birlikte, rakiplerinizin içerik stratejilerini de yakından takip etmelisiniz. İçerik anlamında, rekabetçi ve SEO uyumlu yazılarla rakiplerinizin içeriklerini geçmeyi hedeflemelisiniz. Aslında SEO çalışmaları ve SEO süreçleri yalnızca kendi sitenizi optimize etmekle kalmamalı, aynı zamanda rakiplerinizin web sitesini de düzenli olarak analiz ederek, buna göre pozisyon almanızı kapsamalıdır. Rakiplerden eksiksiz, ama her zaman bir fazlası düşüncesiyle hareket edilmelidir.
Manuel İşlemler – Google Ceza Uygulamaları
Manuel işlemler, bir diğer adıyla Google cezaları ise belki de trafik düşüşleri arasında başınızı en çok ağrıtacak olan sebeptir. Fakat manuel işlemler, tespit edilebilirlik açısından da diğer tüm olası sebeplerden daha kolay ve kesin tespit edilebilir olandır. Zira Search Console hesabınızın “Manuel İşlemler” bölümünden, Google tarafından cezalandırılıp cezalandırılmadığınızı anlayabilirsiniz.
Manuel İşlemin grafiği ise, web sitenize gelen organik trafiğin bir anda sert bir şekilde düşmesi ve uzun süre boyunca hiçbir artış eğilimi göstermemesidir. Ancak manuel işlemler net bir şekilde tespit edilebildiği için, burada rapor üzerinden yorumlama yapmanıza gerek kalmamaktadır. Rapordaki sert düşüş, sadece sizi manuel işlemleri kontrol etmeye sevk etmelidir.
Google tarafından ceza almanın sebebi, web sitenizin spam içeriklere sahip bir web sitesi olarak kabul edilmesinden dolayıdır. Bir arama sorgusunu, aynı veya benzer içeriğe sahip birden fazla sayfanızla manipüle etmeye çalışmanız, yani cannibalization, veya bir başka sebepten dolayı web sitenizin tamamı ya da belli sayfaları Google tarafından spam olarak işaretlenip, arama sonuçlarından tamamen çıkarılabilir. Bu durumda da organik trafiğiniz ciddi anlamda bir düşüşe maruz kalır.
Manuel işlem neticesinde, web sitenizin tamamını gözden geçirmeli, spama sebebiyet veren her şeyi kaldırmalı ve web sitenizi tamamen Google’ın algoritmalarına göre şekillendirmelisiniz. Daha sonrasında Google Search Console üzerinden düzenli olarak yeniden değerlendirme talebi isteyerek cezanın kaldırılmasını beklemelisiniz. Ancak bu cezaların çok uzun süreler kaldırılmadığını ve sayfalarınızın rekabet gücünü çok büyük ölçüde azalttığını unutmamalısınız. Bu sebeple, web sitenizde spam olarak değerlendirilebilecek tüm uygulamalardan kaçınmalısınız.
Bu yazımızda web sitelerinin yaşadığı organik trafik düşüşlerinin sebeplerini, muhtemel tespit yöntemlerini ve çözüm yollarını derledik. Web sitenizin organik trafiklerinde yaşanan düşüşün birbirinden farklı iç ve dış etkenlere bağlı sebepleri olabilir. Önemli olan bu sorunun kaynağını doğru tespit etmek ve ona uygun müdahalelerde bulunmaktır. Her zaman için bir profesyonel desteği almak, bu sorunları yaşama ihtimallerinizi minimuma indirecek, bu gibi sorunlarda daha hızlı çözüm üretmenize yardımcı olacaktır.
